بی‌اعتمادی جدول ضرب را هم نابود می‌کند

✅ خبر ساده است: ۹ نفر سودی معادل ۱۰۹ هزار میلیارد تومان از طریق تغییر تعرفه واردات خودرو کسب کرده‌اند. مخاطبان بعد از دیدن خبر یکی تو سر خودشان می‌زنند و دادشان از دزدبازار مملکت به آسمان می‌رود. البته حق دارند از فساد شاکی باشند، و حتماً باید مطالبه مبارزه با فساد داشت. رانت‌خواری حتی در حد چند میلیون تومان را هم باید شناسایی کرده و از میان برد. سخن من اما غیر از محکوم کردن فساد، چیز دیگری است. می‌خواهم عواقب بی‌اعتمادی را ببینیم.
✅ مطمئن هستم اکثریت قاطع کسانی که این خبر را خواندند، هرگز به اعداد و ارقام موجود در آن دقت نکردند و هیچ‌کدام جست‌وجوی ساده اینترنتی برای آگاهی از درستی و نادرستی اعداد و ارقام انجام ندادند. بگذارید اعداد و ارقام را بررسی کنیم.
✅ گمرک ایران در ۲۸ آذر ۱۳۹۶ اعلام می‌کند از ابتدای سال جاری تا امروز ۵۸ هزار و ۶۳۷ دستگاه انواع خودرو وارد کشور شده است. ارزش این تعداد واردات خودرو در مدت یاد شده به میزان یک میلیارد و ۵۵۹ میلیون دلار بوده است. واردات خودرو در سال ۱۳۹۵ نیز حدود ۷۶ هزار دستگاه بوده است. این آمار نشان می‌دهد قیمت هر خودرو وارداتی به‌طور متوسط ۲۶۵۸۷ دلار بوده است که با احتساب هر دلار ۴۸۰۰ تومان معادل ۱۲۸ میلیون تومان می‌شود.
✅ حال تصور کنید که واردکنندگان خودرو بخواهند بر روی ۷۶ هزار دستگاه خودروی واردشده در سال ۱۳۹۵ که احتمالاً امسال هم همین مقدار یا اندکی بالا و پایین می‌شود، ۱۰۹ هزار میلیارد تومان سود کنند. یعنی واردکنندگان باید روی هر دستگاه خودرو معادل یک میلیارد و چهارصد و سی و چهار میلیون تومان سود کنند. خوب دقت کنید: واردکنندگان باید روی هر خودرو که به‌طور متوسط قیمت آن‌ها ۱۲۸ میلیون تومان است یک میلیارد و چهارصد میلیون تومان سود کنند. یعنی باید متوسط قیمت خودروهای وارداتی بدون عوارض گمرکی و هزینه‌های پلاک کردن و سایر هزینه‌ها به متوسط حدود یک میلیارد و ششصد میلیون تومان برسد.
✅ می‌دانیم که اکثر خودروهای وارداتی را خودروهای کره‌ای و چینی تشکیل می‌دهند که قیمت‌های آن‌ها حدوداً بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان (کره‌ای‌ها) و خودروهای چینی از این مقدار هم کمتر است.
✅ سؤال مهم این است که در کدام جامعه می‌توان خبری را منتشر کرد که به‌طور گسترده نقل شود بدون آن‌که خواننده به آن واکنش درستی نشان دهد و توانایی‌اش در جدول ضرب یا جست‌وجوی ساده اینترنتی را به‌کار بگیرد تا از درستی و نادرستی خبر مطمئن شود. من فکر می‌کنم پاسخ روشن است: «جامعه فاقد اعتماد.»
✅ جامعه فاقد اعتماد عقل سلیم مردم را هم از کار می‌اندازد، توانایی جدول ضرب و چهار عمل اصلی را هم از آدم‌ها می‌گیرد، و هر خبری که ضد وضع موجود باشد، تأیید می‌شود. این خبرها هیچ‌کدام به اصلاح وضع موجود کمک نمی‌کنند بلکه تخریب بیشتر به همراه دارند. چرخه‌ای از بی‌اعتمادی و عدم عقلانیت گسترش می‌یابد. آدم‌های بی‌اعتماد به بزرگی ۱۰۹ هزار میلیارد تومان رانت دقت نمی‌کنند زیرا به فساد حکمرانی باور دارند و به آن بی‌اعتماد هستند، و بعد از خواندن این خبر بی‌اعتمادی‌شان بیشتر می‌شود.
✅ اولویت اول جامعه ما بازسازی اعتماد است، نه برشمردن پیشرفت‌ها و دست‌آوردهای‌مان؛ مردمی که از فرط بی‌اعتمادی دروغ بزرگ ۱۰۹ هزار میلیارد تومان رانت برای ۹ نفر را از فرط بی‌اعتمادی به سادگی باور می‌کنند، اخبار دست‌آوردها و پیشرفت‌ها را نیز اصلاً نمی‌شنوند که باور کنند.
✅ پی‌نوشت: این نوشته فقط در پی تشریح اهمیت بی‌اعتمادی است نه کوچک جلوه دادن رانت تغییر تعرفه واردات خودرو؛ باید با رانت و فساد مبارزه کرد حتی اگر فقط ۱۰۹ هزار تومان برای ۹۰ هزار نفر باشد.